رایحه درمانی( آروماتراپی)

تعریف:
آروماتراپی « درمان=Therapy ، ماده معطر=Aroma»یکی از شاخه های طب مکمل (آلترناتیو ) است که ریشه در قدیمی ترین تلاش بشر برای درمان بیماریها دارد. در واقع هنر و علم استفاده از اسانسهای گیاهی در درمان جسم ،فکر،روح واحیاء زیبایی؛آروماتراپی و در فارسی گوهردرمانی، عطر درمانی یا رایحه درمانی نامیده میشود.

تاریخچه: تاریخچه استفاده از اسانسهای معطر به هزارن سال قبل و زمان تقطیر گیاهان در ایران باستان، ترکیه و هند می رسد.مصریها حدود شش هزار سال قبل از میلاد موفق به کشف و استخراج ترکیبات معطرازگیاهان شدند.آنها از مواد معطر برای مقاصد درمانی ،زیبایی و مومیایی کردن مردگان استفاده می کردند.احتمالا چینیها قبل از آنها اقدام به استفاده از اسانس نموده بودند. ابوعلی سینا نوشتارهایی در توصیف هشتصد گیاه و موارد مصرف آنها دارد که در بین آنها کافورCamphor)) ،بابونه Chamomile)) و اسطوخودس Lavander))روغنهای ارزشمند امروزی در آروماتراپی هستند.بااینحال بیشترین اهمیت او در تاریخچه آروماتراپی کشف روش تقطیر با بخار برای تهیه اسانس بودکه اصول پایه آن تا به امروز تغییری نکرده است.همچنین لوله های مارپیچ مبرد که موجب متراکم شدن بخارات معطرمی شوند از ابداعات اوست.او اولین کسی است که اسانس را کشف و آنرا گوهر نامید. در قرن نوزده «Rene Gattefosse» ،دریافت اسانس اسطوخودوس ویژگیهای التیام بخش قوی دارد ودر درمان سوختگی دست خود از آن استفاده کرد. وتحت تاثیر نتیجه درمان تحقیق درباره ویژگیهای اسانسهای خالص را آغاز کرد ودریافت که قدرت التیام بخشی کل اسانس ا ز ترکیبات یا اجزاء فعالش بیشتر است. و درکتابش اصطلاح« Aromatherapie»را ابداع نمود.سپس درقرن بیستم دکتر ژان ولنه تاثیر التیام بخش اسانسهای خالص درمقابل عوامل بیماریزای عفونی را مورد پژوهش قرار داد ونتیجه فعالیتهای خود را با عنوان« Aromatherapie»منتشر نمود. ویژگیهای اسانس: اسانس ماده ای است که توسط گیاه تولید می شود و از ترکیبات شیمیایی زیادی تشکیل شده و خواص درمانی ویژه به خود دارد. مانند اسیدها،الکلها(ژرانیول ولینالول)، آلدئیدها که به عنوان آرام بخش عمل می‌کنند و کتن‌ها که می‌‌توانند موکولیتیک باشند و ترپن‌ها که عملی مانند کورتیزون دارند. مواد معطر نوعی فرکانس تولید می‌کنند که با معیار هرتز قابل اندازه گیری است و تا به امروز انرژی امواج 7000 نوع روغن معطر توسط پژوهشگران مورد شناسایی قرار گرفته است! از سوی دیگر تحقیقات نشان داد افرادی که حس بویایی خود را از دست داده‌اند دچار بیماری‌های روانی می‌‌شوند که از این میان می‌‌توان اضطراب و افسردگی را نام برد. یکی از کاربردهای عطر درمانی در درمان افسردگی است. مضرات: این مواد شیمیایی (فنل ها، کتن ها، ترپن‌ها) اگر به میزان زیاد مورد استفاده قرار گیرند و یا در بیماران بدحال به کار گرفته شوند می‌‌توانند ایجاد مسمومیت کنند. گاهی مسمومیت به عنوان یک تأثیر مضر ناشی از این روغن‌ها می‌‌تواند به اشکال مختلف همانند سردرد خفیف یا میگرن شدید و زوزه گوش و سرگیجه تبدیل شود. توصیه می‌‌شود که افرادی که برای اولین بار این روغن‌ها را به کار می‌‌برند آزمون پُشته‌ای (Patch test) را انجام دهند به این صورت که قطره‌ای از روغن را روی پوست ساعد یا قسمت خارجی ران بچکانند و سپس روی آن یک پانسمان قرار دهند اگر پس از 48 ساعت خارش یا التهابی بر روی پوست ایجاد نشود استعمال خارجی این روغن بی ضرر است.با اینحال توصیه می شوداین روغنها را بدون مشاوره پزشک متخصص بکارنبرید. روشهای مختلف استفاده از اسانس (عطردرمانی): 1) استحمام Aromatic bath شش تا هشت قطره اسانس مورد نظر رابه داخل وان حمام حاوی آب گرم، بریزید؛به پشت خوابیده، نفس عمیق بکشید.به مدت15_10دقیقه در این وضعیت بمانید. 2) استشمام Inhalation/vaporization ده قطره روغن مورد نظر را روی حوله و یا ده قطره از اسانس مذکور را درنصف لیوان آب گرم بریزید و آن رااستنشاق کنید. 3) استحمام پا و دست Foot bath and Hand bath هشت تا ده قطره از روغن مناسب را در داخل ظرف بزرگی حاوی آب گرم بریزید دستها وپاهای خود را داخل آن کرده به مدت15_ 10دقیقه آنرا ماساژ دهید. 4) کمپرس هشت تا ده قطره اسانس مورد نظر را با نصف لیوان اب گرم مخلوط کنید وپارچه نخی ساده عاری ازدارو را به آن آغشته کنید و روی موضع آسیب دیده قرار دهید. 5) ماساژ Massage بسته به محل موضع مقداراسانس مناسب را به محل مورد ماساژآغشته وماساژمی دهیم. به عنوان مثال برای ماساژ کل پشت بدن یک قاشق غذاخوری کفایت میکند.