تغییرات رنگدانه ای پوست یا لکه های پوستی

بنام خدا 

تغییرات رنگدانه ای پوست شامل موارد متعددی است که در زیر به شایعترین آنها اشاره می شود:

1)   لکه های بارداری یا ملاسما: لکه های بارداری بصورت لکه های تیره و قهوه ای روی گونه هایا پیشانی و اطراف چشمها دیده می شوند این ضایعات بتدریج ایجاد شده و قرینه هستند.

بروز لکه های حاملگی بشتر در نیمه دوم بارداری شروع می شود اما گاهی در خانمهاییکه از قرص های ضد حاملگی استفاده میکنند نیز دیده می شود که بستگی مستقیم به مدت زمان مصرف دارو و نوع دارو ( حاوی استروژن و پروژسترون ) دارد.

از سایر عوامل ایجاد کننده ملاسما می توان عوامل ژنتیکی – نژادی – تغذیه ای – مواد آرایشی و نور آفتاب را نام برد .

لکه های حاملگی معمولا بطور کامل در عرض یک سال بعد از زایمان ناپدید می شوند اگر چه ممکن است بعد از ده سال نیز باقی بمانند. لکه های ناشی از مصرف قرص های ضد حاملگی مدت بیشتری می مانند. درمان هر چه سریعتر شروع شود نتیجه بهتری میتوان گرفت و نباید به امید بهبودی خودبخودی درمان را به تاخیر انداخت .

بهترین راه درمان استفاده از ترکیبات لایه بردار و هیدروکینون زیر نظر پزشک و یا پیلینگ ونیز میکرو درم ابریشن و کرم های ضد آفتاب می باشد.

۲)   کک و مک  : کک و مک ها بصورت نقاط کوچک و موضعی قهوه ای در قسمتهایی از بدن که بیشتر در معرض آفتاب هستند دیده می شوند. علت این عارضه رنگدانه سازی در اثر پرتو آفتاب است .

کک و مک در اوایل زندگی ظاهر شده و طی ماههای تابستان در اثر تماس با نور خورشید واضحتر می شود . کک و مک تبدیل به خال نمی شود و بهترین راه درمان پیلینگ پوست است . ( هر چند استفاده از کوتر های رادیو فرکانسی نیز تاثیر خوبی نشان داده است )

۳)   کک و مک های ناشی از افزایش سن یا لنتیگو :  در مناطق در معرض آفتاب در پوست افراد مسن  نقاط قهوه ای مشابه کک ومک ظاهر می شود اما این ضایعات بزرگتر و نامنظم تر از کک مک بوده و رنگ آنها تیره تر می باشد و در زمستان محو نمی شود . اینها را  کک ومک های پیری یا لنتیگو می نامند و بر خلاف تصور عوام هیچ رابطه ای بین این نقاط و بیماری های کبدی وجود ندارد.

   علت این ضایعات افزایش تولید رنگدانه در مناطق در معرض آفتاب است و در              پوست مناطق باز بدن سایر علایم صدمات آفتاب مثل پیری زودرس هم مشاهده می شود .

اگر این گونه لکه ها دچار هر گونه تغییری شوند بطور مثال بزرگتر یا ضخیم تر شده یا دلمه ببندند نیاز به بررسی بیشتر دارند و باید به پزشک مراجعه شود .

 این ضایعات را می توان با تکنیک های مختلفی نظیر منجمد کردن – کوتر کردن یا استفاده از برخی مواد شیمیایی از بین برد. ( در صورتیکه دچار تغییر نشده باشند . )

۴)   خالها  : خالها معمولا شکل و اندازه های مختلفی داشته و به رنگ قهوه ای تا سیاه می باشند . رنگ آنها بعلت وجود سلولهای حاوی ملانین می باشد.

خالها بندرت هنگام تولد وجود دارندو بتدریج در بیست سال اول زندگی ظاهر می شوند اما ممکن است ظهور آنها تا چهل سالگی یا بیشتر هم ادامه پیدا کند. خالها در هر جایی از بدن بطور تکی یا گروهی می توانند ظاهر شوند .

در ابتدا خالها صاف و قهوه ای تا سیاه و مشابه کک مک می باشند اما با گذشت زمان معمولا بزرگتر شده و برخی دارای مو می شوند . هر چه سالهای بیشتری بگذرد خالها معمولا تغییرات کمی یافته و بیشتر آنها برجسته تر و روشن تر می شوند و برخی نیز بدون تغییر باقی می مانند. بیشتر خالها بتدریج ناپدید می شوند و بعضی دیگر بلند شده و توسط یک پایه کوتاه با پوست در ارتباط می باشند . گاهی این پایه آنقدر سست و باریک می شود که خالها می افتند.

خالها ممکن است بعد از تماس با نور خورشید و گاهی حین درمان با برخی دارو ها تیره تر شوند. همچنین خالها در هنگام بلوغ و حاملگی تیره تر و بزرگتر می شوند . تغییرات ناگهانی در اندازه یا شکل یا رنگ خال و یا وجود خونریزی – خارش و یا درد نیاز به بررسی داردزیرا احتمال بدخیمی یا کانسر پوست مطرح می شود .

بهترین روش برداشتن خالها شامل برداشتن کامل و بخیه زدن آن می باشد همچنین روش های نوین دیگری برای برداشتن خالها بدون بخیه زدن ایجاد شده که بسیار ایده آل می باشند . نکته مهم در برداشتن خالها ارسال خال برداشته شده به آزمایشگاه پاتولوژی میباشد ( جهت تعیین بد خیم یا خوش خیم بودن آن )

بر خلاف عقیده رایج نزد عموم مردم برداشتن خالهای خوش خیم باعث تبدیل آنها به سرطان نمی شود . همچنین بهترین راه درمان خالهای بدخیم نیز برداشتن کامل آنها همراه با حاشیه ای از قسمت سالم پوست توسط پزشک و در صورت لزوم همراه با درمانهای تخصصی دیگر می باشد . اکیدا توصیه می شود از دستکاری بی مورد و برداشتن خالها توسط افراد ناآگاه و فاقد صلاحیت علمی و عملی خودداری شده و درمان ضایعات رنگدانه ای فقط بر عهده پزشک مجرب واگذار گردد.